Bismillah.
Ülkemiz konumu gereği, hamd olsun, dört mevsimi de yaşayan bölgelerden biri… 🙂 Şimdi ise sonbahar zamanı… Şairlerin bu güzel mevsime şiirler yazdığı, insanların kışa hazırlandığı, serin havaların hissedildiği, doğada birtakım değişikliklerin baş gösterdiği ve yeşil yeşil yaprakların renklerini değiştirdiği bir dönemin içindeyiz.
23 Eylül Sonbahar Ekinoksu ile beraber başlayan bu dönem, gözle görülür değişiklikleri de beraberinde getiriyor. Örneğin, yeşil yaprakların rengi daha farklı hale geliyor ve ardından dökülüyor.
Haydi gelin bu durumun sebeplerini beraber tefekkür edelim. 🙂
1. Renk Cümbüşü!
Hadi etrafımıza dikkatlice bir bakalım!
Neler görüyoruz? Renk Cümbüşü…
Yaratılan tüm bitkilerde, onlara güzel ve göz alıcı renklerini veren çeşitli pigmentler bulunmaktadır. Bu bağlamda klorofil pigmenti, yapraklara yeşil rengini vermektedir. Ayrıca Klorofil pigmenti, fotosentezin gerçekleşmesini de sağlamaktadır.
Ağaçlar da tıpkı bazı hayvanlar gibi ilkbahar ve yaz aylarında bünyelerine fotosentez yoluyla enerji ve besin depo ederler. Kış aylarında da dinlenirler. Bu noktada, sonbahar ve kış aylarında fotosentezin gerçekleşmesi için yeterli su ve ışık bulunmadığından, yaprakların klorofil seviyesi azalmakta ve diğer renk pigmentleri açığa çıkmaktadır.
Dolayısıyla ağaçların yaprakları yeşilden; parlak sarıya, turuncuya, kırmızıya ve kahverengiye doğru renk değiştirir. 🙂
2. Klorofilden, Karotinlere!
Bütün bu renk pigmentleri, tüm yapraklarda sürekli olarak bulunmaktadır. Ancak bitkilere yeşil rengi veren klorofil genelde baskın durumda olduğu için, yapraklar yeşil renktedir ve diğer pigmentler maskelenmiş halde beklemektedir.
Havaların soğumasıyla birlikte yaprak içerisindeki klorofiller azalmaya başlayınca, karotinlerin parlak turuncu ve sarı renkleri; daha sonra da yapraklardaki fosfat miktarı azaldıkça, antosiyaninlerin kırmızı ve eflatun renkleri yapraklarda hâkim olur.
Yani, sonbaharın renkleri temel olarak sarı ve kırmızıdan oluşur.
3. Son...
Daha sonra…
Sonbaharın ilerleyen günlerinde bazı sarı yapraklar, kahverengiye dönüşür. Bu renk değişiminin ardından ağaçlardaki yaprakların tümü en kısa zamanda dökülür…
Ne kadar güzel ve rengarenk bir değişim…
Hamd olsun… 🙂
Kaynaklar
http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/sonbaharda-yapraklar-neden-renk-degistirir
0 Yorum