İslam tarihinde etkili liderlerin ve akademisyenlerin bilgileri ışığında zamanımızı nasıl etkili ve verimli kullanabiliriz diye sizin için bir liste hazırladık.
1. Zamanı geri alamazsınız
Ne olursa olsun zaman geçecek ve geri döndürülemeyecek. İmam İbn-Cevzi (Kuddise Sirruhu) der ki “İnsanın aldığı her nefes ölümüne attığı bir adımdır”. Ayrıca, İmam Şafii Hazretleri buyurdu ki: “Zaman kılıç gibidir. Sen onu kesmezsen o seni keser. Nefsin en büyük düşmanındır. Sen onu hayırla meşgul etmezsen o seni şerle meşgul eder.
2. Mühürlü kutumuz 'zaman'
Bir öğretmen zamanın ne kadar değerli olduğunu anlatırken şöyle bir örnek verir: günün her saati mühürlenip bir rafa kaldırılmış bir kutu gibidir. Ve kıyamet gününde bu mühürlü kutuların her biri (24 saat) teker teker açılacak ve içlerinde ne olduğu bize gösterilecek.
Eğer kutularımızı güzel amellerle doldurmuşsak, açılınca sevineceğiz. Fakat vaktimizi gereksiz şeylerle, eğlence ve günahlarla doldurmuşsak kutu açıldığında derin bir pişmanlık duyacağız. Bu 24 saati her gün nasıl doldurduğumuz bizim seçimimizdir ve bize bu saatleri kontrol etme hakkı verilmiştir. Bir günü bitirdiğimizde kutumuz mühürlenir ve Allah (Sübhanehu ve Teâlâ) hesap gününde onları açana kadar kutularımız her gün böylece birikecektir.
3. Bir insanın sahip olabileceği en değerli varlığı: Kendi hayatı
Meşhur bir İmamımız şöyle der; “Zaman paradan daha değerlidir. Hatta altın, elmas, inciden daha pahalıdır. Daha fazla para kazanabilirsiniz ama zaman kazanamazsınız.”
Hasan Basri Hazretleri de bu konuda; “Ey Ademoğlu, gün senin için bir yığın gibidir. Ömründen bir günün eksilmesiyle, senin de yığınından bir parça eksilmiş olur. Gününü dinden uzak, malayani şeylerle uğraşarak ve zamanını israf ederek geçirerek, ruhunun ve bedenin cehennem azabında yanmasına adım adım yaklaşmasına razı olur musun?” demiştir.
4. Gençliğimizi ve ömrümüzü nerede harcadık
Mahşer gününde Allah (Sübhanehu ve Teâlâ) bizden ömrümüzü ve gençliğimizi nerede ve nasıl tükettiğimizi soracak. Peygamber Efendimiz (Sallahu aleyhi ve sellem) buyurmuşlardır ki:
“Kıyamet gününde dört şeyden sorgulanmadıkça, kulun ayakları yerinden kımıldamaz:
- Ömründen; onu ne ile yok etti?
- Gençliğinden; onu nerede çürüttü?
- Malından; onu nereden kazandı ve nereye sarf etti?
- İlminden; onunla ne yaptı?” (Hadis-i Şerif; Tirmizî, Kıyâmet)
5. Zamanı harcarken cimri olunmalı
Cimrilik övülmez ama zamanı harcarken biraz daha cimri olalım. Her anı kuruş kuruş sayar gibi. Hasan Basri(Kuddise Sirruhu) sahabe-i kiramın bu konudaki hassasiyetini şöyle anlatır: “Ben öyle insanlara ulaştım ki, sizin elinizdeki altın ve gümüşü koruduğu gibi daha çok vakitlerini koruyorlar ve boşa harcamaktan sakınıyorlardı.”
6. Boş kişi, Allah (Sübhanehu ve Teâlâ) ‘nın sevmediği kişidir
İmam İbn-i Kayyım (Kuddise Sirruhu)’a göre; “Bir kişi Allah (Sübhanehu ve Teâlâ) tarafından sevilip sevilmediğini anlamak isterse zamanını ne kadar israf ettiğini kontrol etmelidir.” Kim ki Allah (Sübhanehu ve Teâlâ) ‘nın mesajından gafil olarak yaşarsa, Allahu Teâlâ da onu faydasız işlerle meşgul eder.
7. Zamana hürmetsizlik
Geçmişte yaşamış üretken Müslümanlar toplum ya da kendi yararlarına bir şeyler yapmadan geçirdikleri günleri kendilerine bahşedilmiş en büyük nimet olan zamana karşı hürmetsizlik sayarlardı. Ve onlardan biri “Ben güzel amellerime yenisini eklemediğim gündeki pişmanlığım kadar hiç bir şey için pişmanlık yaşamadım.” der.
8. Ertelemek ve tembellik etmek tehlikelidir
Yarın güzel işler yapmak için vaktimizin olup olmayacağını bilmeden yaşıyoruz. Yarına kadar yaşasak bile, güzel işler yapmamızı engelleyecek bir takım olumsuzlukların olmayacağının hiçbir garantisi yoktur. Bugün yapabileceğimiz güzel işleri neden belirsizlikler uçurumuna atıp erteleriz ya da bugün hala elimizde fırsat varken ertelediğimiz işleri yarın yapmak için bizi ne motive edebilecek ki?
9. Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’ın lütfettiği nimetlere karşı nankörlükte bulunmak
İnsan gününü eğlenceyle ve faydasız işlerle harcayarak geçirdiğinde Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’ın rahmetinden adım adım uzaklaşmaktadır. Sevgili Peygamberimiz (Salllahu aleyhi ve sellem) hadislerinde bize bunu hatırlatarak: “İki nimet var ki insanların çoğu onun kıymetini bilmezler, bunlar sağlık ve boş vakittir.” buyurmuştur. (Hadis-i Şerif; Buhari, Rikak, 1)
10. Vakit kaybı, huzur kaybı demektir
Çoğu İslam âlimi bu konuda boş şeylerle vaktini dolduran insanların kalbinin katılaştığını ve huzur duygularını git gide kaybettiklerini bildirmiştir. İnsanlar günlük hayat koşturmalarıyla evle iş arasında gelip giderler ve gereksiz eğlencelerle o kadar vakit geçirirler ki ailesine bile vakit ayıramaz hale gelir ve gerçek huzur kaynağı olan Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’yı da unutur.
11. Yarına hazır mısınız?
Şu hadisi akılda tutmakta fayda var: “Hiç ölmeyeceğini zanneden biri gibi çalış, yarın ölecek biri gibi de tedbirli ol.” (Hadis-i Şerif;Câmiu’s-Sagîr, II/12)
12.Güzel amellerimiz biz ölsek bile devam edecektir
Dünyanın sonunun geldiğini bilsek bile faydalı işler yapma fırsatını kaçırmamak gerekir. Çünkü bizden kriz ve karmaşa zamanlarında bile ne kadar üretken ve iyimser olduğumuz sorulacak.
Enes (radiallahu anha) rivayet ediyor; Rasulullah (Salllahu aleyhi vessellem) buyurdular ki: “Birinizin elinde bir fidan olduğu sırada kıyamet kopacak olsa, onu dikmeye gücü yeterse diksin.” (Hadisi Şerif Camiussağir-2668)
13. Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’ın size olan güvenini geri kazanın
Zaman Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’nın güvenini kazanma zamanıdır ve bize düşen görev Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’nın rahmetini kazanmanın yollarını araştırmaktır. Hepimiz biliriz ki talimatlarına itaat etmeyerek güvenini kaybettiğimiz öğretmenlerimiz ya da ebeveynlerimizle yüzleşmek ne kadar utandırıcıdır. Peki ya Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’nın güvenini kaybetmekle nasıl yüzleşiriz hiç düşündünüz mü?
14. Faydalı işler yapmak sünnettir (Peygamber ahlakıdır)
Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) buyurdular ki; “İnsanın her mafsalı için güneşin doğduğu her günde birer sadaka borcu vardır. İki kimse arasında doğrulukla hükmetme sadakadır, atına binmesi için bir kimseye yardım etmek, yahut yükünü yüklemek sadakadır. İyi ve hoş söz sadakadır, namaza giderken attığın her adım sadakadır. İnsana eziyet veren şeyleri yoldan kaldırmak da sadakadır.” (Hadis-i Şerif; Buhari, Muslim.) Bu hadisiyle Peygamber Efendimiz, Allah (Sübhanehu Teâlâ)’nın selamı üzerine olsun, bizlere zamanımızı nasıl faydalı işlerle dolduracağımızı göstermiştir.
15. Peygamber Efendimiz (Sallahu aleyhi ve sellem)’in zaman yönetim metodu
Rehberimiz, Efendimiz (Sallahu aleyhi ve sellem) zamanını nasıl kullanırdı?
Gününü üçe bölerdi;
- Ailesiyle beraber olarak
- Maneviyat ve ibadet için zaman ayırarak, genellikle gecenin en sessiz anlarında,
- Kişisel ve sosyal işlerle ilgilenerek (genellikle insanların sorunlarını dinleyerek, eğitimleriyle ve olası bir harp durumu için onları hazırlayarak vaktini geçirirdi)
Daha üretici olabilmek için ipuçları
- Başarılı olmak için ilk olarak ihtiyacınız olan her şeyi not edin, akıl defter değildir kâğıt kullanın. Beyninizi sadece düşünmek ve fikir üretmek için kullanın. Bu şekilde stresinizi azaltmış olursunuz
- Mümkün olduğunca en küçük işlerinizi bile kendinize görev edinin, her zaman bir sonraki adımın ne olduğunu kararlaştırın ve hemen uygulayın.
- Gelişiminiz için hedefler ve ödüller belirleyin,etrafınızdaki insanlara da sınırlarınızı ve sorumluluklarınızı belirtin.
- Hayırlı işler yapabilmek için çevrenizi düzenleyin.
- En önemli vazifelerinizi gerçekleştireceğiniz zamanları en verimli olduğunuz zamanlara denk getirin.
- En kolay olanından ya da en hızlı yapabileceğiniz işten başlayın ilk olarak, bazı işlerinizi 2 ile 5 dakika arasında tamamlayabiliyorsanız onları ertelemeden hemen yapın.
- İşinizi yaparken sadece ona odaklanın, arada ne mesaj programları ne mailleriniz ne de telefonunuzla ilgilenmeyin.
- Hayatınızı günlük ve haftalık olarak düzenleyin, her gününüzü tek gününüzmüş gibi davranın. Benzer etkinlikleri aynı saat ve ya aynı güne denk getirmeye çalışın.
- Acil olmayan faaliyetleriniz için zamanınızı sürekli bölmek yerine günde 3 kere elektronik postalarınızı ve sesli mesajlarınızı kontrol ederek daha düzenli hareket etmiş olursunuz.
- Esnek olun, Allah (Sübhanehu ve Teâlâ)’nın rızasını kazanmak için ve diğer insanlara faydalı olabilecek anlık yardımlar düzenleyin. Kendinizi aşmayı öğrenin.
Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem’in bir gününü nasıl geçirdiğini ayrıntıları ile öğrenmek için bkz. http://wp.me/p6uMTx-3Ci
0 Yorum