Selamunaleyküm 🙂 Size kendinizi sorgulatacak: “Neredeyim, nereye varmam gerekiyor?” sorularını kendinize sormanızı sağlayan bir kitap, “Ahlak”. İnşallah aldığımız alıntılar da sizler için faydalı olur. Kitabı okumanızı tavsiye ederiz. Rabbim ilmimizi arttırsın. Bizleri doğru yoldan ayırmasın. Güzel ahlak sahibi mü’minler olarak yaşayıp, ölmeyi nasip etsin. Âmin.
1. En çok utanmasını bilen insan, kendi ruhuna en fazla saygı duyan insandır.
Utanma duygusu hem izzetinefsin hem de şeref ve haysiyetin bizdeki bekçisidir. Onunla hem kendi izzetinefsimizi koruruz hem de başkalarının izzetinefsine saygı duyarız. İnsanlara sevgimiz yüzünden onların şeref duygularını da incitmekten utanırız. Utanmayan hem sevgisi hem de insanlık değeri olmayan kişidir.
2. Ahlak bütünlüğü insanı mutlaka mutluluğa ulaştırır.
Ahlaki doyum mutlak ve tam mutluluk getirir.
3. Adalet öğrenilir lakin merhametli doğulur.
Merhamet, kendisine acıdığımız varlığı küçültmez, acıyan ruhu yükseltir ve değerlendirir. İnsanı insanlaştırır. Merhametsiz insana, içsel yapısı tam olmayan, eksik bir varlık gözüyle bakarız.
4. Şahsiyetimizin kaynaklarını geçmişteki varlığımızda aramak zorundayız.
Üst-ben, geçmiş zaman içinde derinleşerek ana-babadan atalara kadar uzanır. Orada düşüncemizin derinlerinde gizlenen köklerini bulur. Bunun için bir insanın şahsiyetinin yaşı, o insanın kendi yaşından çok daha uzundur, diyebiliriz.
5. İyiliğin sevgisi, insanın damarlarına girmedikçe dışarıdan aşılanmaz.
Kötü davranışların önüne engel koymakla bir insanın ahlakı düzeltilmiş olmaz. Bunun için o insanın dünyasını temiz duygularla doldurmak ve yine kendisine, iyiliğe doğru götürücü hareketler yaptırmak lazım geliyor.
İnsanın kalbini kolayca kazanarak hep yüksek duyguları benliğimize aşılayan şeylerden biri güzel sanatlar, öbürü tabiat sevgisidir.
6. İhtiraslardan sıyrılıp akla yükseldikçe esirlikten kurtuluruz ve böylelikle Allah'ın varlığını duyarız.
Ruh için en yüksek iyilik ve en büyük erdemlilik, Allah’ın bilinmesidir. Bu bilgiye ulaşmak için ihtiraslardan sıyrılmamız lazımdır. İnsan, ihtiraslarının esiridir.
7. Ebedi hayat gayesine varmak için nefisle boğuşmak gerekir.
Ebedî yaşayışta mutluluğa kavuşma demek olan ruhun kurtuluşuna, bu dünyada nefsin isteklerini feda etmekle ulaşılır.
8. Ruh zevkleri, maddenin duyurduğu zevkler gibi değildir; yaşandıkça yok olmaz, artar ve sonsuza doğru giderler.
Dünya nimetlerinin hayatı değerli yapmaya yetmeyişi, her insanın ömrü boyunca yaptığı deneyin ortaya koyduğu bir gerçektir.
9. Saygı yalnız beden hareketleriyle veya sözle olmaz. O, insanın büyüklüğüne inanan kalbin hareketidir.
Saygı bütün ahlak duygularının kaynağıdır, öyle bir cevherdir ki biz istesek de istemesek de layık olduğu yerde mutlaka doğacaktır.
İnsan ancak saygı duygusundan başlayarak ahlaklılığın gittikçe derinleşen şuurunu kazanabilir.
10. Din insanlar için bilgi kaynağı değildir, kuvvet kaynağıdır.
Bütün ahlak dışı haller, ruhun zayıflamasından doğarlar.
Kaynaklar
Topçu, Nurettin. Ahlak. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2020.
