1- Önce necasetten temizlenmek gerekir.
Bedende ve namaz kılınacak yerde insan ve hayvan pisliği, alkol eseri bulunmamalıdır. Bilhassa idrar temizliği çok önemlidir. Bedene ve elbiseye sıçrayan idrar, namaz için engeldir.
2- Büyük ve küçük abdest sıkışıklığı varken namaza durulması mekruhtur, huşuya engeldir.
Namaz vaktinin çıkması ve namazın kazaya kalması gibi bir tehlike varsa her şeye rağmen namazı kaçırmayız, o hâlde de olsak kılarız.
3- Abdest ciddi bir iştir.
Aceleye getirilmesi, ıslak-kuruya dikkat edilmemesi, bilmeden bile olsa ‘abdestsiz namaz’ bataklığına düşürebilir. Vesveseye ve baştan savmaya kaçmadan bir abdest alınmalıdır. Abdestte israf nehyedilmiştir.
4- Namaz için ona uygun bir ortam oluşturmak gerekmektedir.
Zihni meşgul olan konulardan, namaz kılınan yerin kıble cihetini göze çarpacak şeylerden arındırmak namazdan daha çok haz almaya yardım edecektir. Namaz esnasında gözü, kulağı ve kalbi kollamak zorundayız.
5- Namaz, cemaat ibadetidir; camide kılınır.
Sadece kadınlar için evde kılma ruhsatı vardır. İlke olarak namazın muhakkak camide kılınmasına özen gösterilmelidir. En azından camide gidilmemiş gün geçirilmemelidir.
İmamların ve camilerin durumu bahane edilmemelidir. Camilerin heybetini ve ibadet edenlerin huzurunu kaçıracak işlerden uzak durmak gerekir. Camide konuşulması hatta namaz kılanların dikkatini dağıtacak şekilde yükses sesle Kur’an okunması, cep telefonunun açık unutulması cami adabı açısından yanlıştır.
Namaz kılarken cep telefonu çalan, telefonunu kapatmalıdır. Eğer telefonu kapatmak, namazı bozacak uzunlukta bir ‘amel’ oluşturuyorsa yeniden namaza dönmelidir. Çünkü namaz esnasında ‘ameli kesir’ sayılacak bir iş yani elle çok hareket namazı bozar.
6- Mescitte yer ayırmak yoktur.
Kirli elbiseler ve kokan bir ağızla mescitlere girmek ahlaki de değildir caiz de. Ayakkabı ve çanta gibi zihne takılıp meşgul edecek şeyler için önceden tedbir almak gerekir.
7- Ezan okunurken camide bulunan bir Müslüman, namaz kılmadan camiden çıkmamalıdır.
8- Camilerin birinci safı ve imamla beraber iftitah tekbiri en değerli bölümüdür.
9- Camiye yetişmek için, cami içinde imamı rükûda yakalamak için koşmak yoktur.
10- Namazda 'ameli kesir' sakıncalıdır, dereyi bulandırır.
Özürsüz olarak namaz içinde üç adım yürümek namazı bozar. Vücudunu bir rekâtta üç defa kaşımak da namazı bozacak çapta hatadır. Yere düşen takkeyi ve benzerini alıp koymak da sakıncalıdır.
11- Namaz kılanın önünden geçilmesi vebaldir.
Namaz kılan da önünden geçilip geçilmeyeceğini dikkate alarak namaza durmalıdır. Önünden geçilebilecek yerlerde namaz kılanların seccadenin ön kısmına küçük de olsa bir engel koymaları gerekir. Buna ‘sütre’ denir.
12- Cemaatle namaz kılarken kadınlarla erkeklerin aynı hizada namaz kılmaları hâlinde Hanefi mezhebinde erkeğin namazı fasittir.
13- İmamdan bir ayak kadar öne geçmek namazı bozar.
14- Cemaatle namaz kılarken safların sık ve düz olması, cemaatten beklenen ecrin önemli nedenidir.
Safların seyrekliği ve eğriliği şeytanın müdahale ettiği bir namaz anlamına gelmektedir.
15- Cemaatle namaz kılarken imamdan önce rükûya gitmek, secdeye gitmek veya kalkmak namaz için zarardır.
16- Cuma namazında okunan hutbeyi dinlemek mühimdir.
Hutbe irad edenlerin bir ibadeti eda ettiklerini unutmamaları gerektiği gibi dinleyenler de hutbe esnasında ses çıkarmalarının dahi Cuma’nın sevabını sileceğini unutmamalıdırlar.
17- Cuma namazı için özel hazırlık yapmak, temizlenip hoş ve latif kokular sürünmek mühim Sünnetlerdendir. Aksi ise mekruhtur.
18- Namazın vaciplerinden veya Sünnetlerinden birini terk etmek mekruhtur. Farzlardan birinin terki ise namazı ifsat eder.
19- Namaz kılarken gözleri yummak mekruhtur.
Esnemek şeytan etkisinde olmayı gösterdiği için kerih görülmüştür. Dikkati canlı tutan, huşuyu zedelemeyen hazırlığı yaparak namaza başlanmalıdır.
20- Namaz için hususi giysi yoktur.
Ancak, vücut organlarını teşhir eden dar veya şeffaf elbise ile namaz kılmak erkek için kerih görülmüştür. Kadınların namazında ise bu durum, namazın ifsadına neden olabilir.
Baş açık namaz kılmak da başı örtmenin İslam’dan alınmış bir kültür olarak görüldüğü toplumlarda kerih görülmüştür. Üzerinde canlı resmi bulunan elbiselerle namaz en azından mekruhtur.
21- Namaz kılınan yerde kıble tarafında canlı resmi, yanan ateş bulunması da namaz kılan için mekruhtur.
22- Bilerek veya hata ile de olsa 'dünyalık söz' namazı bozucudur. 'Aah, ooff!' da bir sözdür.
23- Yemek ve içmek de -az veya çok- namazı bozar.
24- Göğsün kıbleden dönmesi ile namaz bozulur.
25- Namazdaki kıraatin manayı bozacak şekilde yanlış okunması, tecvid kaideleri dışında teganni yapılması namazın sıhhatini zedeler.
26- Namaz, vakitli bir ibadettir; vakti çıktıktan sonra kılınmış olmaz. Artık o namaz 'kaza' namazıdır.
Onun için namazın ilk vaktinde ve cemaatle kılma prensibine dikkat edilmelidir. Mesela sabah namazını kılarken güneşin doğması hâlinde namazın vakti bittiği için namaz da bozulmuştur.
Namaz kılmanın mekruh olduğu vakitler de vardır. Bu vakitlerde namaz kılmak, kaş yaparken göz çıkarmak gibi bir şeydir. Özellikle de şu üç vakitte namaz kılınmamalıdır:
1. Güneş doğarken,
2. Güneş öğleyin tam tepede iken,
3. Günaş tam batarken.
Sadece ikindi namazı sıkışmış ise onun farzı, güneş tam batarken bile olsa kılınır.
27- Ezan namazla beraberdir.
Şu kadar ki bir caminin ezanını duyanlar ezan okumayabilirler. Ezan duymayanlar kendi ezanlarını ve ikametlerini eda etmelidirler. Kaza namazı için de aynı şey geçerlidir.
28- Ta'dili erkân, namazın vaciplerindendir.
Farz diyen âlim de olmuştur. Terk edilmesi hâlinde namaz ifsat olabilir. Secdeye inerken sırayla dizler, eller ve alın yere konur. Kalkarken de tersi… Erkek secdede kollarını karnına ve yere değdirmez. Kadın ise kollarını karnına yapıştırır.
29- Namazda 'sehiv secdesi' gerektiğinde ihmal edilmemelidir. Tilavet secdesi ayeti de namazda okunan ayetlerde geçerse namaz içinde eda edilir.
30- Namazı kaç rekât kıldığında şüphe eden şu şekilde davranır:
Eğer böylr bir şüphe ilk defa vuku bulduysa namazı bozup yeniden kılar. Eğer sık sık vuku buluyorsa hangisi daha ağır basıyorsa o sayıdan devam eder.
31- Bir rükün miktarı kadar avret yerinin açılması namazı bozar.
32- Öksürüğü olmayanın zorla öksürmesi namazı bozar.
33- Secdede iken iki ayağını aynı anda yerden kaldırmak namazı bozar.
34- Ve dereyi bulandıran en yoğun çamur cehalettir.
Kulaktan dolma bilgiyle kılınan namaz, kurtaran namaz olmayabilir. Kaynaklara dönüp köklü bir namaz fıkhı sahibi olmak zorundayız.
Nureddin Yıldız’ın Namaz Muhasebesi isimli eserinden alınmıştır.
33 ihtilaflı bir konudur. Çok kesin bir sekilde, ayrıntısız bozar demişsiniz. Tekrara gözden geçirilmeli.
Kesin bir konudur. İki ayak aynı anda yerden kalkarsa, örneğin secdeye giderken, namaz bozulur.
9.madde anlamadım
“Namaz için ikamet edildiğinde ona koşarak gelmeyiniz, sükûnet ve vakarla yürüyerek geliniz, Yetişebildiğinizi (imamla beraber) kılınız, yetişemediğinizi tamamlayınız.” (Buhârî, Ezan, 23, Cuma 18; Müslim, Mesâcid 151-153, 155)
Yani namaza yetişmek için koşmak mekruh.
Kerih görülmüştür. Namazın ifsadına neden olabilir, demek ne demek anlamadım.
Çirkin görülmüştür, namazı bozabilir anlamına geliyor dediğiniz.