Evlilik, her iki dünya hayatında da yol arkadaşı olmak demektir.
Evlilik, beraber bir can dünyaya getirmek ve o canı verenin rızası doğrultusunda yetiştirmek için omuz omuza olabilmektir.
Evlilik; ayrı dünya, çevre, kültür ve hayatlarda yaşamış ve belli bir yaşa kadar kendi kararlarını vermiş bireylerin artık hayattaki her kararı istişare edeceği bir hayat ortağının olması demektir.
Evlilik, karşılaşılan her türlü zorluğa rağmen eşinin gözlerinin içine bakıp; “Ben yanındayım ve hala seni seviyorum.” diyebilmektir.
Bu denli hayatımızı baştan başa etkileyen ve değiştiren evlilik için karar verilirken haliyle dikkat edilmesi gereken kıstaslar da artıyor. İslamiyette kişilerin evlenmek niyeti ile anne ve babaların rızaları dairesinde görüşmelerine ve evlilikle ilgili fikirlerini birbirlerine aktarmalarında bir sakınca görülmemiştir. Bunu mümkün oldukça içe sinen şekilde yapmak için evlenilecek kişi ile görüşülürken İslami, psikolojik, sosyal ve özel konularda dikkat edilmesi gereken bir çok nokta vardır. Onlardan bazılarını tavsiye niteliğinde belirtmekte fayda var:
1- Evlilik için aracı olan kişiler, aile büyükleri olmalıdır.
Arkadaş, kuzen gibi yaşı fazla büyük olmayan kişiler ve bekar kişiler evlilik için görüşecek kişilere aracı olmamalıdır. Aracı olma durumunda bu istek veya düşünceyi ailenin büyüklerine belirtmeli ve aradan çekilmelidirler.
2- İnternet ortamında evlilik düşünülmemelidir.
İnternet ortamı güven veren bir ortam olmadığından mümkün olduğunca bu ortamdan evlilik gibi ciddi bir konu düşünülmemelidir. Böyle bir talep ortaya çıkarsa da yine aile büyükleri devreye sokulmalı, onlar konuyu araştırıp uygun görürlerse görüşme gerçekleşmelidir. Bu görüşme esnasında da kişiler yalnız olmamalı, yanlarında yetişkin ve güven veren kişiler bulunmalıdır. Ayrıca kimlik gibi belgelerini birbirlerine göstermelidirler. (Abartmıyorum evet, göstermeliler!)
3- Yaş farkı, eşler arasındaki iletişim için önemlidir.
Yaş olarak erkeğin bayanlardan büyük olması kültürel olarak kabul gören ama İslamiyette yeri olmayan bir olgudur. Sosyal ve psikolojik nedenlerden ötürü erkekle bayan arasındaki yaş farkı en az 2-3 ve en çok 9-10 olması tavsiye edilir. Yaşıt olan veya yaş farkı az olan eşlerde arkadaşlık duygusu daha güçlü olmasına rağmen karşılıklı anlayış ve şefkat duygusunu gösterebilme konusunda sıkıntılar yaşanabilmektedir.
4- Farklı ırklarla ilgili düşüncelerinizi nazik bir dille aktarın.
Irk ve memlekete göre evlilik hususunda karar vermek yine İslamiyette yeri olmayan bir olgudur. Fakat ailelerde yanlış da olsa bu konuda bir titizlik varsa bu konu görüşme olmadan önce belirtilmelidir. Karşı taraf olumsuz yanıt vereceği zaman da bunu nazik bir dille ama yalansız (başka bir şeyi bahane etmeden) belirtmelidir.
5- Önceden yapılmış söz, nişan varsa görüşme olmadan belirtilmelidir.
Taraflardan biri daha önce sözlenmiş, nişanlanmış veya evlenmiş ise bu konu da görüşme olmadan önce belirtilmelidir.
6- Kişi hakkında bilgi almak için araştırma yapılmalıdır.
Aracı olarak anne ve babaların söyledikleriyle yetinmemek, tarafları mutlaka iş arkadaşları, kaldığı dershane/Kur’an kursu, gittiği cami cemaati veya mahalle ortamından araştırmak çok önemlidir. Anne ve babalar çocuklarının ne yazık ki psikolojik durumlarında bir anormallik varsa bunu gizleme ve “evlenince düzelir” düşüncesiyle söylememe taraftarı oluyorlar. Ayrıca sadece Cuma namazını kılan evlatları için “beş vakit namaz kılıyor” diyebiliyorlar.
7- Evlenecek kişiler, birbirlerine dinen denk olmalıdır.
Evlenilecek kişiler birbirlerine öncelikle dinen denk olmalı. Özellikle lakaytlığa çabuk düşebilen bir mizaçta olduğunu düşünen kişilerin kendisinden daha dindar bir eşi tercih etmesi daha uygun olacaktır. “Ben onu namaza başlatırım, ben onu dindarlaştırırım, ben onu tesettüre sokarım.” düşüncesi çok riskli ve çok sancılı bir süreci beraberinde getiren bir bakış açısıdır. “Kendi nefsimize bile söz geçiremediğimiz bir zamanda başkasının nefsine söz geçirebilmeyi ummak ne kadar gerçekçidir?!” diye düşünmek lazım. (Dindarlıktan kasıt namaz kılmak, takva sahibi olmak ve İslamiyeti yaşama konusunda gerçekten samimi olmaktır.)
8- Evlenecek kişiler, asalet ve kültürel anlamda da birbirine yakın olmalı.
Evlenecek kişilerin asalet ve kültürel anlamda birbirine yakın olması Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem tarafından tavsiye edilir.
9- Evlenecek kişilerin aile yapısı ve arkadaş çevresi çok önemlidir.
Aile, kişinin yetişmesinde en önemli faktörlerden biridir. Arkadaş çevresi de bireylerin kişilikleri hakkında çok önemli ipuçları verir.
10- Maddiyat ve güzellik/yakışıklılık...
Maddiyat ve güzellik/yakışıklılık konusunda tarafların belli kriterleri olması ve birbirlerine mümkün oldukça denk olmaları dinen de uygun görülen bir konudur. Bu konu çok öncelikli olmamakla birlikte tarafların göz önüne alabilecekleri bir kriter olabilir. Fakat Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem dinen ve asaleten (kültürel açıdan ve kendini yetiştirmişlik açısından) denk olunmasını maddiyat ve güzelliğin önünde tutmayı önemle tavsiye etmiştir. Ayrıca maddiyatın ve güzelliğin geçebileceğini, kişinin en büyük zenginliğinin iyi huy ve en karizmatik halinin en ahlaklı olduğu hal olduğunu da unutmamakta fayda vardır.
11- Görüşme esnasında normal bir tavır sergilenmelidir.
Taraflar mümkünse ailelerinden birinin de uzak da olsa o mekanda bulunabileceği bir görüşme ortamında görüşmelidirler. Dışarıdan bakıldığında veya bir tanıdığa rast gelindiğinde su-i zan oluşmaması için bu konuya dikkat etmek önemlidir. Görüşme esnasında normal bir konuşma şekli ve ciddi tavırlar sergilenmeli, rol yapılmamalıdır. Şakalaşma ve gülüşme gibi şeylerin olmamasına dikkat edilmesi dinen uygun olandır.
12- Görüşmede, yaşamla ilgili -olmazsa olmazlar- belirtilmelidir.
Taraflar evlilik amacı ile birbirleriyle görüşürken her iki hayatları için de onlara göre “olmazsa olmaz” konularda birbirlerinin fikirlerini almalıdırlar. Hanımların çalışması, okulun tamamlanması, ev işleri, çocuk yetiştirme, akraba ziyaretleri, en kızılan ve hoşlanılmayan konular, arkadaş çevresiyle görüşme konusu, televizyon ve internete olan yaklaşım, tatil düşüncesi, yapılmaktan en çok hoşlanılan şeyler, en büyük titizlikler, mutlaka karşı taraftan beklenilen şeyler vs.. gibi bir çok konu bu görüşme esnasında “katı olmayan” bir dil ile ve açık yüreklilikle konuşulmalıdır. (“Ben kesinlikle eşimin makyaj yapmasına izin vermem” demek yerine; “Hanımların doğal halleriyle sokağa çıkmalarının daha uygun olduğunu düşünüyorum.” demek gibi)
13- Ve görüşme sonrası...
Taraflar birbirlerine kendilerini tanıttıktan ve olmazsa olmaz nitelikteki istek ve beklentilerini aktardıktan sonra mekandan “İnşallah aile büyükleri vesilesiyle haberleşiriz.” denilerek ayrılınır. Kişilerin bu aşamada birbirlerinin telefon numaralarını veya başka iletişim bilgilerini almaları ve birbirleri ile aracı olmadan görüşmeleri yine İslamiyet açısından da psikolojik açıdan da uygun değildir. Aradan 1-2 gün geçtikten sonra aracılar birbirlerini arayarak tarafların fikirlerini iletebilirler. Bu cevaplaşma esnasında hem dürüst hem de kırıcı olmadan cevaplar verilmesi kişilerin benlik saygısı açısından ve etik olarak daha uygun olacaktır. Cevap olumlu olursa tekrar görüşülebilir. Cevap olumsuz olursa da aracılar birbirlerine iyi temenni ve dualarda bulunarak helalleşebilirler.
Önemli not: İlk görüşte aşık olmayı beklemek karşı tarafın yüz ve suret güzelliğine daha fazla önem vermek demektir. Bu durumda diğer hususlar görmezden gelinirse sorunlar çıkabilir ve huzurlu bir aile ortamı oluşması güçleşir. Bu nedenle karşı tarafla öncelikle dinen ve seviye olarak bir uyum yakalandığı düşünülürse bunun sonrasında; “Ben bu kişiyi sevebilir ve bu kişiyle hayatımı huzurla geçirebilir miyim?” bakış açısı ile görüşülmelidir.
Ayrıca evlilik; aşkın tutkulu ve kararsız kollarına değil ancak şefkat, sevgi ve saygının güvenli kollarına teslim edilebilecek kadar değerli ve önemli bir konudur. İnşallah Cenab-ı Hakk, huzurlu bir aile ortamında, hakiki aşka dayanan bir aşkı da eşlere nasip edecektir.
Cenab-ı Hakk, bütün bekar kardeşlerimize hayırlısı ile gönüllerine göre, hayırlı, imanlı, ahlaklı, iffetli ve kişiliği gelişmiş eşler nasip etsin. Ve böyle eşler olabilmeyi hedef ittihaz ettirsin. Bu güzel insanların birlikteliklerinden güzel meyveler ve fidanlar neşv-ü nemalandırsın. Amin…
| Asuman Kılıç
Bazi detaylar onemlidir musluman kardesim. Guzel bir rehber o konuda hemfikiriz zaten
Tabi muhim bir husus bu konu..
Pek cok olmakla birlikte cok cok muhim…
Eş seçimi hususları açısından hoş bir yazı.
İnşallah ve Maşallah diyelim..
Aydınlık gelecekler adına faydalı yatırımlarımız olsun…
Bereketli vakitler herkese.
Paylaşımlarınızla tanışmak henüz bugün nasip oldu. Birden fazla yazınızı okudum. Her biri birbirinden faydalı. Evlilik süreci hakkındaki bu yazınızı çok çok beğendim. Allah razı olsun inşallah…
Devir çok kötü böyle insanlar nasıl bulacağız ki maalesef herkes flört ederek evleniyor birde bu zamanda evlenecek temiz,ahlaklı bir insan bulmak çok zor Allah yardımcımız olsun inşaallah
Bu hususlar çerçevesinde bir evlilik yapmak ilerde güzel bir aile tablosunu oluşturmak için güzel bir yazı olmuş. Allah razı olsun
Kisiyi araştırırken sosyal medya da bir aracı olabilir mi? Çünkü sosyal medyadan şahsın profilinde edindiğim bilgileri kendisinden ya da çevresinden edinemem. Bu da etkili bence?
Aynen katılıyorum
Peki geçmişte zina yapmişsa çoğu kez?
Bu hususlar çerçevesinde bir evlilik yapmak ilerde güzel bir aile tablosu oluşturmak için güzel bir yazı olmuş. Allah razı olsun