Cezasız Eğitim ile Kalıcı Öğrenme

1. Hayvanlar Korku, İnsanlar Vicdanı İle Terbiye Olur

Hayvanlar korku, insanlar vicdanı ile terbiye olur. Edinme; ruhun öğrenmesi, ruhun bilgiyi kendi bütünlüğüne dahil etmesidir.

• Kalıcı öğrenmenin ilk şartı, eğiticinin, çocuğun kendini güvende ve emniyette hissedeceği bir eğitim zemini hazırlamasıdır.
• Edinerek öğrenmenin en temel ilkesi; eğiticinin “sekine” halinde bir biyolojik ritme sahip olmasıdır. Aktif bir pasiflik, eğiticinin en üstün özelliğidir.
•  Eğitici ile eğitilen arasında “güvenli bağ” oluştukça başarı artar, bağ zayıfladıkça başarı düşer. Eğitici; mütevazi, rehberlik edici olmalı.
• Hem gözüne hem kulağına hitap ettiği gibi dokunma, tatma, koklama gibi en az bir duyu organını daha devreye sokmalı.
• ”Sen dili” veya “ben dili” yerine eylem dili kullanılmalı.
• Eğiticiler, kendilerine emanet edilen masum çocukları birbirleriyle yarıştırmak yerine, “merak, heves, istek” duygularını harekete geçirmelidir.
• Edinmenin 3 temel şartı GÜVEN, HOŞGÖRÜ ve TEVAZU.
• Bir eğiticinin en önemli özelliği SÜKUNETİDİR. Zira öğrenme, ancak sükun halinde olursa derinlik kazanır.
• Çocuğu ile kaliteli vakit geçirmek isteyen bir anne babanın, kazanacağı en üstün beceri:”anı yaşama” becerisidir.
• ”Ama, fakat” kelimeleri gibi “ve” bağlacı da çocukla iletişimde kullanılması tavsiye edilmeyen kelimelerdir. “Ana odaklanmayı” kolaylaştıran tane tane, kısa ve bağlaçsız konuşmak gerekiyor.

2. Çocuklarda Davranış Eğitimi

• Kendilik bozukluğu. Çocuğun kendi kişiliğine has yapısını ortaya koyabilmesi için temel şart, bundan önceki dönemde “değersizlik” edinmemiş ve “var olduğu hali ile kabul edilmiş” olmasıdır. Fıtrat–Mizaç; bireyin mayası.
• Mimik kullanma becerisi çocuklukta edinilir. Duygularını içten geldiğince yaşayabilmiş çocukların en belirgin kişilik özelliği kaygısız tebessümleridir.
• Çocuk zihni savunmasızdır. Bir yetişkin çocuğa nasıl davranıyorsa çocuk, kendisinin öyle davranılması gereken biri olduğuna inanır.
• Pedagojide şiddet, duygusal acı verme eylemi olarak tanımlanır. Anne babasından tokat yiyen bir çocuk, yanağı acıdığı için değil, aşağılandığı için ağlar.
• Agresiflik, dışa dönük yıkıcılıktır; depresiflik ise içe dönük… Depresif kişiler sessizdir, problem çıkarmaz yalnız kalmaktan sıkılmazlar.
• Hayattaki sorunlar, sorunların büyüklüğü ile değil o sorunlara yöneltilen bakış açısıyla belirlenir.
• Çocuğuna güzel bir kişilik kazandırmak isteyen ebeveynler, onlarda öne geçmek çabası oluşturmak yerine, “içinde bulundukları anın kıymetini bilme becerisi” kazandırmalıdırlar.
• Çocuk eğitiminin iki temel yanlışı “engelleme” ve “koşul öne sürme”dir.
• Çocukla ilgilenmek, onun adına düşünmek, onun adına karar almak, onun adına bir şeyler yapmak değil; ona kendi işini kendisi yapabilmesi için adım adım rehberlik etmektir.
• Anne babalık, çocuğun eksik ve zayıf yanlarını onun yüzüne vurma, onu utandırıp mahcup etme işi değil, kırılmış çocuk kalbine teselli olabilme becerisi geliştirmektir.
•  “Hiçbir çocuk yalan söylemez.” Yalan insan fıtratından değil, korkunun ürünüdür.

3. Çocuklarda İnanç Eğitimi

• Çocuklarda inanç eğitimi, “zattan sıfata” değil, “fiilden zata” olmalıdır.
• İnanca dair sorulara verilecek cevaplar, tasavvufi derinlikte değil, çocuğun anlayabileceği sadelikte olmalıdır.
• Çocukların 12 yaşına kadar ölümü anlamlandırmak için sordukları soruları “müsebbip” değil, “sebepler” üzerinde cevaplandırmak gerekir. Sadece ölüm haberleri değil, travmatik olayların çocuğa izahında da Allah’a vurgu yapılmamalıdır.
• “Allah sevdiği insanları yanına erken alır” denmez.
• Çocuklar 7 yaşından önce kurban kesimini görmemeli, Kurban Bayramı’nı bir “bayram” olarak tanımalıdırlar. 12 yaşına kadar olan çocuklar ise kurban “kesim anında” değil, kesildikten sonra görebilir, kurban etinin işlenmesinde ailesine destek olabilirler.