Bismillah.
Nefis… Nefis tam olarak nedir?
Çok şiddetli bir düşman mı yoksa insanoğlunun bir aleti ya da bir bineği hükmünde mi?
Bu sorunun cevabı için, iki seçenekten birini seçmek yerine, ‘ her ikisi de’ deriz…
Her ikisi de doğrudur. Nefis bizler için hem büyük bir düşman hem de bir nimettir.
Bu konuda tafsilatlı açıklamalar İmam Gazali’den gelsin:
”Bilmelisin ki, nefsi alt etmek zorlu ve meşakkatli bir iştir. Çünkü diğer düşmanlar gibi onu tamamen tepelemek mümkün değildir. Nefis aynı zamanda insanın bineğidir. Denilir ki bir bedevi Arap, birisine şöyle hayır duada bulunmuş: ”Nefsin hariç Allah Teala bütün düşmanlarını kahretsin.”
Zira zararlı olmasına rağmen nefis olmadan da olmaz. Bu durumda onu terbiye etmeli, hayırlı işler yapabilecek kadar güçlendirmeli; haddi aşmaması için de zayıf bırakmalı ve hapsetmelisin. Yani sen, tedavisi çok zor ve hassas bir konu ile karşı karşıyasın. Nefsi takva ve vera gemiyle dizginleyerek, pek çok faydalar elde edebilirsin. ”
Bu bağlamda, sorumuzu büyük İmam’a soralım:
1. Soru: Bu dik başlı bir binek, zorlu ve huysuz bir hayvandır. Gem vurmakla boyun eğmiyor. Bu durumda ondan istifade etmek için ne gibi çarelere başvurmak gerekir?
Nefsin azgın bir hayvan gibidir. Bunun çaresi, gem ile itaat altına alınıp boyun eğinceye kadar onu tahkir ve zelil etmektir.
Nefsi tahkir etmek ve arzularını kırmak üç şeyle mümkündür:
2. Arzulara Set Çekmek:
Nefsin gıdasını azaltmak. Dik başlı bir hayvan, yemi azaltılınca uysallaşır ve yumuşar.
Bu bağlamda da oruç tutmakla kişi nefsini zayıflatmakta ve uysallaştırmaktadır.
3. Ağır Yük Vurmak:
Nefse ağır ibadet yükü yüklemek gerekir. Zira bir binek hayvanı, eğer yemi azaltılıp, yükü arttırılırsa uysallaşır ve boyun eğer.
4. Allah'tan Yardım İstemek:
Nefsine karşı sana yardımcı olması için Allah’tan yardım dilemeli ve ona niyazda bulunmalısın. Bunun dışında kurtuluş yolu yoktur.
Yusuf peygamberimizin (a.s.) şu duasını işitmiyor musun?
”Ben nefsimi temize çıkarmıyorum. Çünkü nefis şiddetle kötülüğü emreder. Rabb’imin acıyıp koruduğu başka. ” (Yusuf, 53).
Ez cümle,
Eğer bu üç esası sürekli uygularsan, Allah’ın izniyle dik başlı nefis sana boyun eğer. Artık ona dilediğin gibi hükmeder, dizginlersin. Şerrinden de emin olursun. ”
Allah azze ve celle nefisimizle mücadelemizde bizleri muzaffer kılsın. Amin! 🙂
Kaynaklar
İmam Gazali- Abidler Yolu (Minhacü’l Abidin)
Fotoğraflar: Pixabay
0 Yorum