1- Tesbih namazı nedir?
Tesbih namazı Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem’in ümmetinin bağışlanması ve büyük ecirler kazanması için ömürde en az bir defa yapılmasını tavsiye ettiği 4 rek’atlık bir namazdır. Tesbih namazı, mendup (sevabı çok) olan namazlardan biridir. Arapça bir kelime olan tesbih, Allah`ı noksan sıfatlardan tenzih etme ve yüceltme manasına gelir. Dört rekat olan bu namazda üçyüz defa “Suhhânallahi velhamdü lillâhi ve la ilâhe illallahu vellalâhu ekber” dendiği için bu adı almıştır.
2- Tesbih namazının mahiyeti nedir?
Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şöyle dedi:
“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), amcası Abbas (Radiyallahu Anh)’a:
‘Ey Abbas! Ey amcacığım! Sana istifade edeceğin bir şey vereyim mi? Sana hediye ikram edeyim mi? Sana bir iyilikte bulunayım mı? On haslet vardır. O, on hasleti yaptığında Allah günahlarının; evvelini, ahirini, eskisini, yenisini, hatalı olanı, kasten olanı, küçüğünü, büyüğünü, gizlisini ve açığını bağışlayacaktır. O, on haslet, dört rekât namaz kılacaksın.
Her rekâtte Fatiha ve bir sure okuyacaksın. Birinci rekâtin kıraatini bitirdiğin vakit sen ayakta olduğun halde on beş kere ‘Subhanallah, Ve’l-Hamdu Lillah Ve La İlahe İllallahu Vallahu Ekber’ dersin.
Sonra rükûa gidersin, rükûda da bu duayı on kere dersin. Sonra rükûdan başını kaldırır ve on kere daha bu duayı dersin.
Sonra secdeye eğilir ve sen secdede olduğun halde bu duayı on kere daha dersin. Sonra secdeden başını kaldırır ve on kere daha bu duayı dersin. Sonra secdeye eğilir ve bu duayı on kere daha dersin. Sonra secdeden başını kaldırır, on kere daha bu duayı dersin. İşte bununla her rekâtte yetmiş beş tesbih olur. Dört rekâtin tamamında işte böyle yaparsın.
Eğer bu namazı her gün kılmaya gücün yeterse, her gün kıl! Her gün kılmaz isen, haftada bir kıl! Haftada bir kılmaz isen ayda bir kıl! Ayda bir kılmaz isen senede bir kıl! Senede bir kılmaz isen ömründe bir kez olsun kıl!’ buyurdu.”
| Ebu Davud, Salat 303, (1297, 1299); Tirmizi, Salat 350, (482); İbnu Mace, İkamet 190, (1386, 1387)
3- Tesbih namazında özellikle okunabilecek sure tavsiye edilmiş midir?
İbn Abbas’a: “Bu namaz için belirlenmiş bir sure biliyor musun?” diye sorulunca: “Evet, et-Tekâsur, el-Asr, el-Kâfirûn, ve el-İhlâs” diye cevap vermiştir.
| Fetavayi Hindiyye, Mısır 1323, I, 119
Bu sureler tavsiye olunmakla birlikte kişi bildiği surelerden dilediklerini de okuyabilir.
4- Tesbih namazında okunan tesbih nedir?
Sübhânallâhi vel-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallâhü vallâhü ekber Ve lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym.
5- Tesbih namazı tek başına kılınabilir mi?
Tek başına kılınabilir. Nafile namazların münferiden kılınması daha faziletlidir.
Aslolan hüküm bu olmakla beraber, bazı şart ve kayıtlara bağlı olarak istisnai bir hüküm de mevcut bulunmaktadır. Şöyle ki:
Herkesin tek başına başaramayacağı tesbih namazını, davetleşmek ve haberleşmek suretiyle olmaksızın, oturmakta olan birkaç kişi, aralarından birini imamlığa geçirip kendileri de ona uyarak kılsalar caizdir.
| Mehmed Emre, Günümüz Meselelerine açıklamalı Fetvalar, 1320
Tesbih namazı cemaat halinde kılındığı zaman imâm, açıktan okur ve tesbihleri de açıktan tekrar eder.
| İbn Abidîn, Reddu’l-Muhtar, Mısır 1966,2/27
6- Tesbih namazı ne zaman kılınır?
Tesbih namazının belli bir vakti yoktur. Kerahet vakitlerinin dışında her zaman kılınabilir.
7- Tesbih namazında dört rekat birden mi kılınır?
Bu namazı dört rekat olarak kılmak mümkün olduğu gibi, iki rekatın sonunda selam vermek suretiyle, ayrı ayrı ikişer rekat halinde kılmak da mümkündür.
8- Tesbihlerde yanılma durumunda sehiv secdesi olur mu?
Tesbih namazında yanılma olursa, sehiv secdelerinde bu ilâve tesbihlerin okunması gerekmez.
9- Tesbih namazı nasıl kılınır?
1. Rekatı
“Niyet” edilir,
“Allahü ekber” diyerek “İftitah tekbiri” alınır,
“Sübhâneke” okunur.
Ardından 15kere tesbih okunur.
“Eûzü Besmele” çekilir,
“Fâtiha Sûresi” okunur. (Ardından ‘Âmin’ denir),
Namaz Sûresi (Zamm-ı Sûre) okunur. Örneğin; İnnâ a’taynâ… okunur,
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Rükû”a eğilinir. Rükû’da üç defa; Sübhâne rabbiye’l-azîm denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Semiallahü limen hamideh” diyerek Rükû’dan kalkılır. Ayakta iken “Rabbenâ leke’l-hamd” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Secde”ye gidilir. Secde’de üç defa; “Sübhâne rabbiye’l-a’lâ” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Allahü ekber” diyerek secdeden kalkılıp bir kere “Sübhânallah” diyecek kadar oturulur.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra tekrar “Allahü ekber” denilerek aynı şekilde ikinci bir secde yapılır.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Daha sonra “Allahü ekber” denilerek “Kıyam”a geçilir yani ayağa kalkılarak ikinci rekata başlanılır,
2. Rekatı
15kere tesbih okunur.
“Besmele” çekilir,
“Fâtiha Sûresi” okunur. (‘Âmin’ denir),
Namaz Sûresi (Zamm-ı Sûre) okunur. Örneğin; Kul hüvallâhü ehad… okunur,
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Rükû”a eğilinir. Rükû’da üç defa; Sübhâne rabbiye’l-azîm denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Semiallahü limen hamideh” diyerek Rükû’dan kalkılır. Ayakta iken “Rabbenâ leke’l-hamd” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Secde”ye gidilir. Secde’de üç defa; “Sübhâne rabbiye’l-a’lâ” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Allahü ekber” diyerek secdeden kalkılıp bir kere “Sübhânallah” diyecek kadar oturulur.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra tekrar “Allahü ekber” denilerek aynı şekilde ikinci bir secde yapılır.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Daha sonra “Allahü ekber” denilerek “Ka’de-i ûlâ” yani ilk oturuşa geçilir,
“Ettehiyyâtü” okunur,
“Allâhümme salli” okunur,
“Allâhümme Bârik” okunur,
Daha sonra “Allahü ekber” denilerek “Kıyam”a geçilir yani ayağa kalkılarak üçüncü rekata başlanılır,
3. Rekatı
“Sübhâneke” okunur,
Ardından 15kere tesbih okunur.
“Eûzü Besmele” çekilir,
“Fâtiha Sûresi” okunur. (Ardından ‘Âmin’ denir),
Namaz Sûresi (Zamm-ı Sûre) okunur. Örneğin; İnnâ a’taynâ… okunur,
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Rükû”a eğilinir. Rükû’da üç defa; Sübhâne rabbiye’l-azîm denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Semiallahü limen hamideh” diyerek Rükû’dan kalkılır. Ayakta iken “Rabbenâ leke’l-hamd” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Secde”ye gidilir. Secde’de üç defa; “Sübhâne rabbiye’l-a’lâ” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Allahü ekber” diyerek secdeden kalkılıp bir kere “Sübhânallah” diyecek kadar oturulur.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra tekrar “Allahü ekber” denilerek aynı şekilde ikinci bir secde yapılır.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Daha sonra “Allahü ekber” denilerek “Kıyam”a geçilir yani ayağa kalkılarak dördüncü rekata başlanılır,
4. Rekatı
15kere tesbih okunur.
“Besmele” çekilir,
“Fâtiha Sûresi” okunur. (Ardından ‘Âmin’ denir),
Namaz Sûresi (Zamm-ı Sûre) okunur. Örneğin; Kul hüvallâhü ehad… okunur,
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Rükû”a eğilinir. Rükû’da üç defa; Sübhâne rabbiye’l-azîm denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Semiallahü limen hamideh” diyerek Rükû’dan kalkılır. Ayakta iken “Rabbenâ leke’l-hamd” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
“Allahü ekber” denilerek “Secde”ye gidilir. Secde’de üç defa; “Sübhâne rabbiye’l-a’lâ” denir.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra “Allahü ekber” diyerek secdeden kalkılıp bir kere “Sübhânallah” diyecek kadar oturulur.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Sonra tekrar “Allahü ekber” denilerek aynı şekilde ikinci bir secde yapılır.
Ardından 10kere tesbih okunur.
Daha sonra “Allahü ekber” denilerek “Ka’de-i ahîre” yani son oturuşa geçilir,
“Ettehiyyâtü” okunur,
“Allâhümme salli” okunur,
“Allâhümme Bârik” okunur,
“Rabbenâ Âtina” okunur,
“Rabbenâğfirlî” okunur,
Son olarak yüzü önce sağa çevirerek “Es-selâmü aleyküm ve rahmetullah” denir,
Sonra sola çevirerek “Es-selâmü aleyküm ve rahmetullah” denir.
Elhamdülillah. Allah razı olsun. Allah ilmini arttırsın.