Belki de dünya üzerindeki en havalı meslektir astronot olmak. Peki bir astronot için uzayda yaşam nasıldır, ne yer ne içer, ne giyerler, merak ettiklerinizi sizler için derledik.
1. Uzayda Olmanın İnsan Vücuduna Etkileri
Uzayda yaşamanın insan bedeni üzerinde birçok etkisi vardır. Neyse ki vücudumuz bu sorunlarla başa çıkabilir ve Dünya’ya geri döndükten bir süre sonra yaşama tekrar uyum sağlayabilir.
Omurga üzerinde yerçekimi olmadığı için astronotlar 5 ila 8 cm uzar. Bu, sırt ve sinir ağrılarına sebep olur.
Yerçekiminden ötürü aşağı hareket edemeyen vücut sıvıları yukarı doğru hareket eder ve boyun ile yüz şişmesine sebep olur.
Kaslar uzayda vücudu desteklemek zorunda olmadığından güç kaybederek zayıflar. Egzersiz olmazsa kas boyutları küçülebilir.
Uzayda koku alma duyusu çok güçlü değildir. Sadece bazı uzay araçlarında duş olduğunu düşünecek olursak bu pek de kötü sayılmaz.
2. Astronotların Uzay Aracında Giysisi
Astronotlar uzay kıyafetinin tamamını sürekli olarak giymek ve başlık takmak zorunda değildir çünkü kabin ve modüller basınç altındadır ve nefes almayı sağlayan havayla doludur. Bu yüzden çoğunlukla tulum gibi kıyafet giyerler. Bu kıyafetler genellikle düğüm ve kıskaçlarla donatılmıştır. Bunlar sayesinde astronotlar uzay aracının içinde havada süzülmeden kendilerini bir yerden bir yere sabitleyebilirler. Buna ek olarak kıyafetlerin üzerinde defter gibi bazı gereçlerin sabit şekilde tutulmasını sağlayacak cepler ve yapışkanlı kumaşlar bulunur.
3. Bu da Uzay Menüsü
Yuri Gagarin, Dünya’nın çevresinde dönerken sosis ve şeker atıştırdı fakar ilk uzay yemeklerinin hepsi bu kadar lezzetli değildi. Öğünlerin çoğu tüplerde bulunan ya da bir ısırıkta yenebilecek kuru gıdalardan oluşuyordu. Böylece etrafta uçuşan kırıntılar veya damlalar olmuyordu.
Apollo astronotları kuru gıdalar üzerine sıcak su dökerek yemek hazırlayabiliyorlardı.
1970’li yıllarda aktif olan uzay istasyonu Skylab’deki astronotlar uzayda gerçek dondurma yiyen ilk kişilerdi.
1988 yılında Mir uzay istasyonunun mürettebatı kendilerine gurmeleri kıskandıracak bir ziyafet çekti. Yiyecekler arasında Fransız misafir astronot, Jean-Loup Chretien tarafından yapılan enginarlı ördek ve güvercin yahnisi bulunuyordu.
4. Tuvalet de İhtiyaç Tabii..
Eskiden uzay araçlarında tuvalet olmadığından astronotlar kıyafetlerinin içinde yetişkinlere özel emici bez giyerlerdi.
Günümüzün uzay tuvaletlerinde, klozete sabit oturmayı sağlayan bir vakum sistemi bulunur. Güçlü bir fan sayesinde atıklar sorun çıkarmadan içeri çekilir.
5. Peki Ya Duş Almak?
Birçok uzay aracında astronotlar bez, sünger ve durulanmayı gerektirmeyen özel bir şampuan kullanarak yıkanırlar. Bazı araçlarda ustalıkla sabitlenmiş duşlar vardır. Dışarıya su kaçmasını engellemek için kendinizi kabine kapatır ve elektrik süpürgesine benzeyen su emici bir araç kullanarak duşunuzu alırsınız.
6. EMU Kıyafetleri
Astronotlar uzay aracı ve Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan çıkıp uzayda yürüyüş yapmak için EMU isimli kıyafetler giyerler. Dünya’da yaklaşık 127 kg gelen bu kıyafeti giymek 45 dakika ya da daha fazla sürer.
Beyaz ısıyı en iyi yansıtan ve karanlıkta en iyi görülen renk olduğundan EMU kıyafetleri beyaz olarak üretilir.
Öncül yaşam destek alt sistemi oksijen ve enerji sağlar ve kıyafetin katmanlarında ilerleyen suyu soğutur, aksi taktirde astronot sıcaktan ölür.
Uzay yürüyüşü susatıcı bir iştir, astronotlar kıyafetlerinin içine bağlanmış 1,9 litrelik su dolu bir torbadan su yudumlayabilirler.
Kaynaklar
Dışarıda Neler Oluyor? / Clive Gifford
0 Yorum